ผมบางแบบพันธุกรรม หรือ ผมร่วงที่เกิดจากกรรมพันธุ์ (androgenetic alopecia (AGA) ) เกิดขึ้นจากการถ่ายทอดทางพันธุกรรมอาจเป็นแบบยีนเด่นบนโครโมโซมร่างกาย (autosomal dominance) หรือการถ่ายทอดแบบหลายปัจจัย ซึ่งเป็นปัจจัยทางพันธุกรรมที่เกิดจากการทำงานร่วมกันของหลายๆ ยีน ร่วมกับปัจจัยทางสิ่งแวดล้อม (multifactorial inheritance) และมักเกิดขึ้นในเพศชายเป็นส่วนใหญ่ อาการที่เกิดขึ้นมักไม่ส่งผลเสียต่อสุขภาพกาย แต่อาจจะส่งผลเสียต่อสภาพจิตใจของผู้ที่มีอาการ อย่างไรก็ตามอาการผมร่วงจะค่อยเป็นค่อยไปตั้งแต่วัยหนุ่มและเด่นชัดมากขึ้นเมื่ออายุเพิ่มขึ้น ในคนไทยมักพบอาการผมบางแบบพันธุกรรมในผู้ชายอายุระหว่าง 18-90 ปี และมีอุบัติการณ์สูงถึงร้อยละ 38.5 และคนเอเชียส่วนใหญ่มักเกิดอาการผมบางบริเวณกระหม่อมศีรษะ
สาเหตุของผมบางแบบพันธุกรรมมาจากการที่ระดับเอนไซม์ 5α-reductase (5-alpha reductase) ที่บริเวณหนังศีรษะเพิ่มขึ้น ซึ่งโดยปกติแล้วเอนไซม์นี้มีหน้าที่เปลี่ยน ฮอร์โมนเทสโทสเตอโรน (testosterone) ไปเป็นฮอร์โมนไดไฮโดรเทสโทสเตอโรน (dihydrotestosterone หรือ DHT) ซึ่งฮอร์โมน DHT เป็นฮอร์โมนที่ทำให้รูขุมขนบริเวณหนังศีรษะเล็กลง ผู้ที่มีอาการผมบางแบบพันธุกรรมจะมีระดับเอนไซม์ 5α-reductase เพิ่มขึ้น ทำให้รูขุมขนบริเวณหนังศีรษะมีขนาดเล็กลงและเส้นผมที่ผลิตขึ้นมีลักษณะบางและสั้น จึงเกิดอาการผมบางและหลุดร่วงตามมา จนกระทั่งนำไปสู่ภาวะศีรษะล้าน
การรักษาผมร่วงผมบางแบบพันธุกรรมด้วยยาแผนปัจจุบันที่ได้รับการรับรองจากองค์การอาหารและยาสหรัฐอเมริกา ได้แก่ ยาเม็ด finasteride ชนิดรับประทานและยาทาเฉพาะที่ minoxidil ซึ่งมีสรรพคุณและผลข้างเคียงต่างๆ ดังนี้
- ยา finasteride ชนิดรับประทานเป็นยาที่ออกฤทธิ์ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ 5α-reductase ซึ่งทำให้ระดับฮอร์โมน DHT ที่หนังศีรษะลดลง จึงมีผลลดการหลุดร่วงของเส้นผมและมีส่วนช่วยกระตุ้นการงอกของเส้นผม ขนาดยาที่แนะนำคือ 1 มิลลิกรัม วันละ 1 ครั้ง รับประทานติดต่อกันนานอย่างน้อย 6 เดือน จึงจะเห็นผลการงอกของเส้นผมและป้องกันอาการผมร่วง อย่างไรก็ตามหากหยุดใช้ยานี้อาการผมร่วงจะเกิดขึ้นอีกภายใน 12 เดือน จากรายงานการใช้ยาในระยะยาวพบว่าเมื่อใช้ยา finasteride ชนิดรับประทานขนาด 1 มิลลิกรัม วันละ 1 ครั้ง นาน 5 ปี ยังคงเห็นผลของยาจากการงอกของเส้นผมสำหรับผลข้างเคียงที่พบได้บ่อยจากการรับประทานยา finasteride ได้แก่ อาการหย่อนสมรรถภาพทางเพศและความต้องการทางเพศลดลง
- ยาทาเฉพาะที่ minoxidil มีผลช่วยกระตุ้นการงอกของเส้นผม ความแรงของยาที่แนะนำคือ 5% เนื่องจากมีผลการศึกษายืนยันชัดเจนว่าหลังทายา minoxidil ความแรง 5% บริเวณที่มีอาการครั้งละ 1 มิลลิลิตร วันละ 2 ครั้ง นาน 48 สัปดาห์ มีประสิทธิภาพดีกว่ายาทา minoxidil ความแรง 2% ดังนั้นจึงแนะนำให้ทายา minoxidil ความแรง 5% ครั้งละ 1 มิลลิลิตร บริเวณหนังศีรษะที่มีอาการวันละ 2 ครั้ง ควรทำความสะอาดหนังศีรษะและทำให้หนังศีรษะแห้งก่อนทายา จะเห็นผลการรักษาหลังจากเริ่มใช้ยาแล้วประมาณ 6 เดือน และสามารถใช้ยาได้เป็นเวลานานเพื่อคงผลการรักษาของยา หากหยุดใช้ยา minoxidil อาการผมร่วงจะค่อยๆ กลับมาภายใน 4-6 เดือน สำหรับผลิตภัณฑ์ยาทาเฉพาะที่ minoxidil ที่มีจำหน่ายในประเทศไทยอยู่ในรูปสารละลายและมี 2 รูปแบบคือ แบบหยดและแบบสเปรย์ อย่างไรก็ตาม พบว่ายาทาเฉพาะที่ minoxidil อาจถูกดูดซึมผ่านหนังศีรษะเข้าสู่กระแสเลือดได้ แต่ปริมาณยาที่อยู่ในกระแสเลือดอยู่ในระดับต่ำจนไม่สามารถตรวจวัดได้ การใช้ยาทาเฉพาะที่ minoxidil อาจเกิดอาการข้างเคียงได้ เช่น ระคายเคืองผิวหนัง ผื่นแพ้สัมผัส หรือมีขนขึ้นตามใบหน้า เป็นต้น
อย่างไรก็ตามยา minoxidil ที่มีจำหน่ายยังมีอยู่อีกรูปแบบคือรูปแบบยาเม็ดชนิดรับประทาน แต่ไม่แนะนำให้รับประทานยานี้เพื่อกระตุ้นการงอกของเส้นผม เนื่องจากยาชนิดรับประทานมีฤทธิ์ลดความดันโลหิต ดังนั้นการซื้อยามารับประทานเองนอกเหนือการดูแลของบุคลากรทางการแพทย์อาจเสี่ยงต่อการเกิดภาวะความดันโลหิตต่ำ ผู้ป่วยมักมีอาการวิงเวียน การมองเห็นพร่ามัว หน้ามืด แต่หากรับประทานยาในขนาดสูงเกินไป จะส่งผลให้ระดับความดันโลหิตลดต่ำลงมากจนอาจหมดสติได้
นอกจากการรักษาด้วยยาแผนปัจจุบันแล้ว ปัจจุบันยังมีเทคโนโลยีทางการแพทย์ในการสกัดเซลล์รากผม เพื่อเป็นเซลล์ที่แข็งแรงและมีชีวิตสมบูรณ์จนสามารถเติบโตงอกเป็นผมเส้นใหม่ ซึ่งเป็นวิธีที่ใช้รักษากลุ่มคนที่มีอาการผมร่วง-ผมบาง-ศีรษะล้านอย่างแพร่หลายในแถบยุโรป และในประเทศไทยเองก็ได้เอกสิทธิ์เฉพาะนำเข้ามารักษาอาการผมร่วง-ผมบาง-ศีรษะล้าน และนำมาปรับเทคโนโลยีทางการแพทย์ให้เหมาะสมกับชาวเอเชียเช่นเดียวกัน ซึ่งได้ผลลัพธ์ที่ดี ไม่ต้องรับประทานยาทั้ง 2 ชนิดที่ได้กล่าวข้างต้นควบคาไปด้วย อีกทั้งยังเป็นการเพิ่มจำนวนเส้นผมบนหนังศีรษะได้อย่างเป็นธรรมชาติอีกด้วย
หากท่านใดสนใจดูข้อมูลเพิ่มเติมการปลูกผมถาวรโดยใช้เซลล์รากผมของคนไข้เอง สามารถคลิกเข้าไปดูได้ที่นี่ >> https://www.nidaskincosmetic.com/th/บริการ/ฟื้นฟูปัญหาเส้นผม/ปลูกผมถาวร-ur-cell-hair-micro-transplant